درد کف دست: علل، علائم و روش‌های درمان

درد کف دست یکی از مشکلات شایعی است که می‌تواند عملکرد روزمره فرد را مختل کرده و کیفیت زندگی او را کاهش دهد. این درد ممکن است به‌صورت تیر کشیدن، گزگز، سوزش یا فشار ظاهر شود و در انجام کارهایی مانند نوشتن، تایپ کردن، گرفتن اشیاء یا حتی استراحت اختلال ایجاد کند.

در این مقاله به بررسی جامع دلایل، علائم، روش‌های تشخیص و درمان درد کف دست می‌پردازیم.

علت درد کف دست چیست؟

دلایل زیادی ممکن است باعث درد در ناحیه کف دست شوند. مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

1. سندرم تونل کارپ (Carpal Tunnel Syndrome)

• یکی از شایع‌ترین علل درد، گزگز و بی‌حسی در کف دست و انگشتان است.

• ناشی از فشار روی عصب مدیان در مچ دست.

• درد اغلب شب‌هنگام یا هنگام کار با کامپیوتر بیشتر می‌شود.

2. التهاب تاندون‌ها (Tendinitis)

• ناشی از استفاده مکرر و بیش‌ازحد از دست.

• مثلاً تایپ طولانی، کارهای دستی یا استفاده زیاد از تلفن همراه.

3. آرتروز دست

• تخریب غضروف مفاصل کف دست به‌ویژه در سنین بالا.

• باعث درد، خشکی مفصل و محدودیت حرکتی می‌شود.

4. آسیب یا ضربه

• شکستگی‌ها، دررفتگی‌ها یا کوفتگی می‌توانند موجب درد ناگهانی شوند.

• درد اغلب با تورم و کبودی همراه است.

5. نوروپاتی محیطی

• آسیب به اعصاب محیطی به‌ویژه در بیماران دیابتی.

• ممکن است درد، سوزش و بی‌حسی در دست و انگشتان ایجاد کند.

6. بیماری‌های التهابی مثل آرتریت روماتوئید

• درد و تورم مفاصل کوچک از جمله مفاصل کف دست.

• همراه با خشکی صبحگاهی و علائم سیستمیک.

7. کیست گانگلیون

• توده‌های نرم و بدون درد یا گاهی دردناک در پشت یا کف مچ دست.

• با فشار به اعصاب مجاور می‌تواند درد ایجاد کند.

علائم همراه با درد کف دست

علائم ممکن است بسته به علت زمینه‌ای متفاوت باشند اما معمولاً شامل موارد زیر می‌شوند:

• درد تیرکشنده یا سوزشی

• گزگز یا بی‌حسی انگشتان

• ضعف در گرفتن اشیاء

• تورم یا قرمزی در ناحیه کف دست

• کاهش دامنه حرکتی دست یا انگشتان

روش‌های تشخیص

پزشک برای تشخیص دقیق علت درد کف دست از موارد زیر استفاده می‌کند:

• معاینه فیزیکی دست و انگشتان

• بررسی الگوی درد و علائم عصبی

• نوار عصب و عضله (EMG/NCS) برای بررسی فشار روی عصب

• تصویربرداری مانند رادیوگرافی، MRI یا سونوگرافی برای بررسی آسیب‌های داخلی

درمان درد کف دست

1. درمان‌های غیرجراحی (محافظه‌کارانه)

استراحت و اصلاح فعالیت‌ها

• پرهیز از حرکات تکراری

• استفاده از پد یا مچ‌بند برای کاهش فشار

استفاده از یخ یا گرما

• کمپرس یخ برای کاهش التهاب در 24-48 ساعت اول

• گرمای موضعی برای تسکین درد مزمن

داروها

• داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) مثل ایبوپروفن یا ناپروکسن

• پمادهای موضعی ضد درد

فیزیوتراپی و تمرینات کششی

• بهبود دامنه حرکت و تقویت عضلات دست

تزریق کورتون

• در موارد شدید سندرم تونل کارپ یا التهاب شدید تاندون

2. درمان‌های نوین و مکمل

درمان با لیزر پرتوان (HILT)

• کاهش التهاب و بازسازی بافت آسیب‌دیده

درمان با تزریق PRP (پلاسمای غنی از پلاکت)

• در موارد آرتروز یا آسیب‌های تاندونی

اوزون‌درمانی

• کمک به کاهش درد و التهاب

3. درمان‌های جراحی

در موارد مقاوم به درمان غیرجراحی، جراحی ممکن است ضرورت یابد، مانند:

• جراحی آزادسازی تونل کارپ

• برداشتن کیست گانگلیون

• ترمیم تاندون یا عصب آسیب‌دیده

پیشگیری از درد کف دست

• رعایت ارگونومی هنگام کار با کامپیوتر یا گوشی

• انجام حرکات کششی و گرم‌کردن دست قبل از فعالیت‌های طولانی

• استفاده از پدهای مناسب برای حمایت از مچ

• کنترل بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت و روماتیسم

درد کف دست می‌تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله سندرم تونل کارپ، التهاب تاندون، آرتروز یا آسیب‌های عصبی باشد. تشخیص دقیق علت زمینه‌ای کلید اصلی درمان موفق است. با استفاده از روش‌های غیرجراحی، فیزیوتراپی و در مواردی جراحی، می‌توان درد را به میزان قابل توجهی کاهش داد و عملکرد دست را بازگرداند.

اگر درد شما شدید یا مزمن است، حتماً به پزشک متخصص مراجعه کنید.