مقدمه
دردهای مزمن گردن و کمر، از مشکلات شایعی هستند که افراد بسیاری را تحت تأثیر قرار میدهند. روشهای متعددی برای درمان این نوع دردها وجود دارد، اما یکی از جدیدترین و کمتهاجمیترین روشها، درمان با لیزر به نام PLDD (Percutaneous Laser Disc Decompression) است. این روش، به عنوان یک گزینه غیرجراحی و کمتهاجمی، برای افرادی که از فتق دیسک گردن یا کمر رنج میبرند، پیشنهاد میشود.
PLDD چیست؟
PLDD مخفف Percutaneous Laser Disc Decompression بوده و به معنی کاهش فشار دیسک به کمک لیزر از طریق پوست است. در این روش، پزشک با استفاده از یک سوزن بسیار نازک، به کمک تصویربرداری رادیولوژی، وارد دیسک فتق شده میشود. سپس یک فیبر لیزری از طریق این سوزن به داخل دیسک هدایت میشود و انرژی لیزر بافت دیسک را تخریب کرده و حجم آن را کاهش میدهد. این کاهش حجم باعث کاهش فشار روی عصب و تسکین درد میشود.
مزایای روش PLDD
- کمتهاجمی بودن: یکی از مهمترین مزایای این روش، کمتهاجمی بودن آن است. برخلاف جراحی باز، نیازی به برشهای بزرگ و دستکاری گسترده بافتها وجود ندارد.
- زمان کوتاه بهبودی: بیماران معمولاً ظرف یک تا دو روز پس از انجام عمل میتوانند به فعالیتهای روزمره خود بازگردند.
- بدون نیاز به بستری طولانی: در بیشتر موارد، این عمل به صورت سرپایی انجام میشود و بیمار نیازی به بستری شدن در بیمارستان ندارد.
- کاهش درد و التهاب: انرژی لیزر به کاهش التهاب و درد کمک میکند.
- ریسک کمتر عوارض: این روش نسبت به جراحیهای باز، ریسک عوارض کمتری دارد.
معایب روش PLDD
- موارد عدم موفقیت: در برخی موارد، ممکن است کاهش حجم دیسک کافی نباشد و علائم بیمار برطرف نشود.
- نیاز به دقت بالا: این روش به دقت بسیار بالایی نیاز دارد و هر گونه خطا میتواند به آسیبهای عصبی منجر شود.
- مناسب نبودن برای همه بیماران: این روش برای همه نوع فتق دیسک مناسب نیست و در برخی بیماران ممکن است نتایج مطلوبی نداشته باشد.
- احتمال عود فتق دیسک: در برخی موارد، احتمال عود فتق دیسک وجود دارد و بیمار ممکن است به درمانهای دیگری نیاز داشته باشد.
- عدم پوشش بیمهای: در برخی کشورها، این روش هنوز به طور کامل تحت پوشش بیمهها قرار ندارد.
چه کسانی میتوانند از PLDD استفاده کنند؟
روش PLDD برای بیمارانی مناسب است که دارای شرایط زیر باشند:
- فتق دیسک کمر یا گردن خفیف تا متوسط: افرادی که دچار فتق دیسک هستند اما دیسک آنها کاملاً پاره نشده است، میتوانند از این روش بهرهمند شوند.
- عدم پاسخ به درمانهای غیرجراحی: بیمارانی که به درمانهای غیرجراحی مانند فیزیوتراپی، داروهای ضد التهابی و تزریقات استروئیدی پاسخ ندادهاند.
- عدم تمایل به جراحی باز: افرادی که تمایلی به انجام جراحی باز ندارند یا به دلایل مختلف قادر به انجام آن نیستند.
- عدم وجود مشکلات پزشکی پیچیده: بیمارانی که دچار مشکلات پزشکی پیچیده نظیر عفونت ستون فقرات یا تنگی کانال نخاعی شدید نیستند.
چه زمانی میتوان از روش PLDD استفاده کرد؟
درمان با PLDD معمولاً در شرایط زیر توصیه میشود:
- درد مزمن و پایدار: زمانی که درد گردن یا کمر بیمار به صورت مزمن و پایدار است و کیفیت زندگی او را تحت تأثیر قرار داده است.
- علائم عصبی: اگر علائمی نظیر بیحسی، گزگز یا ضعف عضلانی وجود داشته باشد که نشاندهنده تحت فشار بودن عصب است.
- عدم پاسخ به درمانهای محافظهکارانه: زمانی که بیمار به درمانهای محافظهکارانه نظیر استراحت، فیزیوتراپی و داروها پاسخ نداده باشد.
- فتق دیسک با اندازه کوچک تا متوسط: زمانی که فتق دیسک در مراحل اولیه باشد و هنوز پارگی دیسک به صورت کامل رخ نداده باشد.
مراحل انجام روش PLDD
- آمادهسازی بیمار: بیمار به صورت سرپایی آماده میشود و محل درمان استریل میشود.
- بیحسی موضعی: بیحسی موضعی برای کاهش درد در محل ورود سوزن انجام میشود.
- تصویربرداری رادیولوژی: با استفاده از فلوروسکوپی، پزشک سوزن را به داخل دیسک هدایت میکند.
- استفاده از لیزر: فیبر لیزری از طریق سوزن به داخل دیسک وارد میشود و انرژی لیزر به کاهش حجم دیسک کمک میکند.
- پایان عمل و بررسی علائم: پس از عمل، علائم بیمار بررسی میشود و بیمار معمولاً همان روز مرخص میشود.
مراقبتهای پس از PLDD
- استراحت نسبی: بیمار باید حداقل ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از عمل استراحت نسبی داشته باشد.
- پرهیز از فعالیتهای سنگین: تا دو هفته پس از عمل، از انجام فعالیتهای سنگین خودداری شود.
- شروع فیزیوتراپی: برای بهبود سریعتر، ممکن است فیزیوتراپی و تمرینات تقویتی توصیه شود.
- پیگیری پزشکی: بیمار باید برای پیگیری و ارزیابی نتایج درمان به پزشک مراجعه کند.
نتیجهگیری
روش PLDD یکی از پیشرفتهترین و کمتهاجمیترین روشهای درمان فتق دیسک گردن و کمر است که با استفاده از لیزر، به کاهش فشار دیسک و تسکین درد کمک میکند. این روش، گزینه مناسبی برای بیمارانی است که به درمانهای غیرجراحی پاسخ ندادهاند و تمایلی به جراحی باز ندارند. با این حال، این روش نیز دارای محدودیتها و معایب خاص خود است و باید با مشاوره پزشک متخصص و بررسی دقیق علائم بیمار، انتخاب شود.