تاریخ انتشار:
23 آذر 1404
آخرین بروزرسانی:
25 آذر 1404
بیماریهای خودایمنی گروهی از اختلالات هستند که در آنها سیستم ایمنی، بهاشتباه بافتهای سالم بدن را بهعنوان عامل بیگانه شناسایی کرده و به آنها حمله...
دردهای ناشی از بیماریهای خودایمنی؛ وقتی سیستم ایمنی به بدن حمله میکند
بیماریهای خودایمنی گروهی از اختلالات هستند که در آنها سیستم ایمنی، بهاشتباه بافتهای سالم بدن را بهعنوان عامل بیگانه شناسایی کرده و به آنها حمله میکند. نتیجه این واکنش نابجا، التهاب مزمن، تخریب بافتها و دردهای جسمی پایدار است؛ دردهایی که اغلب چندبُعدی، عمیق و مقاوم به درمانهای ساده هستند.
مکانیسم اصلی درد در بیماریهای خودایمنی شامل موارد زیر است:
- التهاب مزمن بافتها و مفاصل
- درگیری اعصاب محیطی و مرکزی
- آسیب به عضلات، رباطها و فاشیا
- اختلال در ترمیم طبیعی بدن
- افزایش حساسیت سیستم عصبی به درد
این عوامل باعث میشوند بیمار حتی با تحریکهای خفیف، درد شدیدی را تجربه کند.
شایعترین دردهای مرتبط با بیماریهای خودایمنی
درد مفصلی
- درد، تورم و خشکی صبحگاهی
- شایع در روماتیسم مفصلی، لوپوس، اسپوندیلیت
- محدودیت حرکتی و کاهش کیفیت زندگی
درد عضلانی
- درد منتشر یا عمقی عضلات
- احساس خستگی شدید و ضعف
- شایع در فیبرومیالژیا و میوزیتها
درد عصبی
- سوزش، گزگز، تیرکشیدن
- درگیری اعصاب محیطی
- شایع در مولتیپل اسکلروزیس (MS) و لوپوس
درد ستون فقرات
- درد گردن، پشت و کمر
- خشکی مزمن و دردهای التهابی
- بدتر شدن درد در استراحت و بهبود با حرکت
بیماریهای خودایمنی شایع همراه با درد
- روماتیسم مفصلی (RA)
- لوپوس سیستمیک (SLE)
- فیبرومیالژیا
- اسپوندیلیت آنکیلوزان
- مولتیپل اسکلروزیس (MS)
- پسوریازیس مفصلی
- واسکولیتها
چرا تشخیص دردهای خودایمنی دشوار است؟
بسیاری از بیماران با وجود درد شدید:
- MRI و آزمایشهای اولیه طبیعی دارند
- علائمشان متغیر و غیرقابل پیشبینی است
- درد آنها با استرس و خستگی تشدید میشود
به همین دلیل، این بیماران گاهی سالها بدون تشخیص دقیق باقی میمانند.
نقش استرس و فشار روانی در تشدید درد خودایمنی
استرس مزمن میتواند:
- سیستم ایمنی را تحریکتر کند
- التهاب را افزایش دهد
- شدت درد و دفعات عود بیماری را بیشتر کند
به همین دلیل، درمان دردهای خودایمنی تنها دارویی نیست و نیاز به نگاه جامع دارد.
رویکرد دردشناسی در درمان دردهای خودایمنی
در سایت پزشکی دردشناسی، تأکید بر درمان چندبُعدی و فردمحور است، شامل:
- کنترل التهاب
- کاهش حساسیت عصبی
- بهبود عملکرد عضلات و فاشیا
- مدیریت استرس و درد روانتنی
- استفاده از روشهای مکمل غیرتهاجمی (مانند لیزردرمانی در موارد منتخب)
هدف، تنها کاهش درد نیست؛ بلکه بازگرداندن کیفیت زندگی بیمار است.
جمعبندی
دردهای ناشی از بیماریهای خودایمنی، دردهایی پیچیده، مزمن و فراتر از یک مشکل ساده جسمی هستند. تشخیص درست، نگاه جامع به بدن و ذهن، و انتخاب درمان مناسب میتواند مسیر زندگی بیمار را تغییر دهد.