درد سوماتیک یکی از انواع دردهای جسمی است که منشاء آن از بافت‌های سطحی یا عمقی بدن مانند پوست، عضلات، استخوان‌ها، مفاصل و رباط‌هاست. این نوع درد معمولاً به‌خوبی قابل‌تعیین بوده و بیمار می‌تواند محل دقیق آن را مشخص کند.
منشاء: پوست، عضلات، استخوان، مفصل، رباط‌ها
ماهیت درد: تیز، مبهم یا ضربان‌دار
محل: اغلب قابل‌تعیین و موضعی
انتشار: معمولاً محدود به ناحیه آسیب‌دیده، برخلاف درد نوروپاتیک که به مسیر عصب گسترش می‌یابد.
پاسخ به درمان: اغلب به داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) یا استراحت و فیزیوتراپی پاسخ می‌دهد.
درد سوماتیک سطحی (Superficial somatic pain)
منشاء: پوست و بافت زیرجلدی
مثال: بریدگی، سوختگی سطحی، زخم پوستی
ویژگی: درد تیز و واضح که بیمار محل آن را به‌خوبی نشان می‌دهد.
درد سوماتیک عمقی (Deep somatic pain)
منشاء: عضلات، استخوان‌ها، مفاصل، تاندون‌ها
مثال: آرتروز، شکستگی، کشیدگی عضلات
ویژگی: درد مبهم، عمیق و گاهی منتشرشونده.
آرتروز و بیماری‌های مفصلی
شکستگی استخوان‌ها
التهاب یا عفونت بافت‌های عضلانی و اسکلتی
کشیدگی عضلانی یا رباطی
تروما (ضربه و آسیب‌های مکانیکی)
| نوع درد | منشاء | ویژگی‌ها |
|---|---|---|
| سوماتیک | پوست، عضلات، استخوان‌ها | موضعی، قابل‌تعیین |
| ویسرال (احشایی) | اندام‌های داخلی (معده، قلب…) | مبهم، منتشر، همراه با تهوع یا علائم سیستمیک |
| نوروپاتیک | اعصاب محیطی یا مرکزی | سوزشی، تیرکشنده، همراه با بی‌حسی یا گزگز |
شرح حال و معاینه بالینی دقیق
تصویربرداری (X-ray، MRI، CT scan)
آزمایش خون در موارد التهابی یا عفونی
NSAIDs مانند ایبوپروفن و دیکلوفناک
مسکن‌های ساده مانند استامینوفن
شل‌کننده‌های عضلانی در کشیدگی‌ها
در موارد شدید: تزریق استروئید یا بلاک عصبی
استراحت نسبی
فیزیوتراپی و ورزش‌های کششی
گرما یا سرما درمانی
اصلاح سبک زندگی (کاهش وزن، اصلاح وضعیت بدن)
درد سوماتیک یکی از شایع‌ترین انواع درد است که اغلب منشاء اسکلتی-عضلانی دارد و به‌راحتی توسط بیمار قابل‌تشخیص است. این درد معمولاً به درمان‌های دارویی و توانبخشی پاسخ خوبی می‌دهد. شناخت تفاوت آن با درد نوروپاتیک و ویسرال برای انتخاب درمان صحیح اهمیت زیادی دارد.
